Η Στελλάρια (Chickweed) είναι ένα μονοετές φυτό, που ανήκει στην οικογένεια των Καρυοφυλλιδών και φύεται στις χώρες της Μεσογείου, στη Βρετανία, την Ισπανία, την Ιρλανδία, τη Τουρκία, την Αμερική, καθώς και στα πεδινά της χώρας μας. Τα άνθη της είναι μικροσκοπικά, λευκά και ερμαφρόδιτα, που κλείνουν το βράδυ και τις βροχερές ημέρες, ενώ στη συνέχεια εξελίσσονται σε μικρούς καρπούς, που περιέχουν πολυάριθμους μικροσκοπικούς σπόρους. Η Στελλάρια ζει μόνο 6 με 7 εβδομάδες αλλά από το σπόρο που πέφτει παράγονται νέα φυτά. Χρησιμοποιούμενα μέρη είναι όλα τα υπέργεια μέρη του φυτού.
Στην αρχαιότητα ο Διοσκουρίδης ανέφερε ότι αν συνθλίψεις τα φύλλα και τα στελέχη, ο χυμός τους ανακατεμένος με χηλό από σιτάλευρο ανακουφίζει από τις φλεγμονές των ματιών. Επίσης, ο χυμός του φυτού μπορεί να εισαχθεί στο αυτί για την ωταλγία. Στη λαϊκή ιατρική έχει χρησιμοποιηθεί ως φάρμακο για τη θεραπεία της φαγούρας, καθώς και σε δερματικές και πνευμονικές παθήσεις. Ο βοτανολόγος John Gerard το 17ο αιώνα συνιστά το φυτό ως θεραπεία για την ψώρα. Οι ιθαγενείς της Αμερικής χρησιμοποιούσαν τη Στελλάρια ως γενικό τονωτικό του οργανισμού και θεωρούσαν ότι βοηθά στη διατήρηση της υγείας όλο το χρόνο. Στην κεντρική Ευρώπη ήταν λαϊκό γιατρικό που χρησιμοποιούσαν ως καθαρτικό, διουρητικό και ως τονωτικό για τους ρευματικούς πόνους και την αδυναμία. Στην Κίνα το χρησιμοποιούν μέχρι και σήμερα ως δροσιστικό στον πυρετό, στη ρινορραγία και την βαριά εμμηνορροϊκή αιμορραγία.
Η Στελλάρια περιέχει βιταμίνες Α, C, μαγνήσιο, τριτερπενοειδείς σαπωνίνες, κουμαρίνες, φλαβονοειδή, ωμέγα-6 λιπαρά, καρβοξυλικά οξέα, ασβέστιο, σελήνιο, πυρίτιο και έχει υψηλή περιεκτικότητά σε σίδηρο, ψευδάργυρο και κάλιο.
Το βότανο θεωρείται στυπτικό, μαλακτικό, διουρητικό, αποχρεμπτικό, καθαρτικό και επουλωτικό. Σήμερα χρησιμοποιείται συνήθως ως εξωτερική θεραπευτική αλοιφή σε κοψίματα, πληγές και κιρσώδη έλκη. Ανακουφίζει αποτελεσματικά τη φαγούρα και τον ερεθισμό, που προκαλεί το έκζεμα και η ψωρίαση. Δρα επουλωτικά ιδιαίτερα σε ανοιχτές εξωτερικές πληγές και τραύματα. Έχει μοναδικές καταπραϋντικές ιδιότητες μαλακώνοντας και ανακουφίζοντας το ταλαιπωρημένο δέρμα. Σύμφωνα με τους βοτανοθεραπευτές, έγχυμα του νωπού ή του αποξηραμένου φυτού μπορεί να προστεθεί στο νερό του μπάνιου, συντελώντας στη μείωση των φλεγμονών και στην ενίσχυση της αποκατάστασης των ιστών. Μπορεί επίσης, να χρησιμοποιηθεί εσωτερικά για τη θεραπεία των ασθενειών στο στήθος, για προβλήματα των πνευμόνων, βήχα, κρύωμα, βρογχίτιδα κι άλλα παρόμοια. Επίσης, θεωρείται εξαιρετικό βότανο για τον καθαρισμό του πεπτικού συστήματος, ανακουφίζει από την δυσκοιλιότητα, ενώ σε μικρές ποσότητες υποβοηθά τη χώνεψη. Το φρέσκο φυτό με τη μορφή καταπλάσματος βοηθά στη θεραπεία από κονδυλώματα. Ως βάμμα δρα κατά των κυστών, ειδικά στις ωοθήκες, ενώ το έγχυμα των φύλλων μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εσωτερικές και εξωτερικές πλύσεις. Τέλος, χάρη στο λινολενικό οξύ που περιέχει, λέγεται πως δρα τονωτικά στο συκώτι και μειώνει τις επιπτώσεις από την κατάχρηση αλκοόλ.
Στην ομοιοπαθητική, το αιθέριο έλαιο του νωπού φυτού συνίσταται εναντίον των ρευματισμών, των παθήσεων των αρθρώσεων και της ψωρίασης. Εκτός από τις φαρμακευτικές της χρήσεις η Στελλάρια, είναι ένα εύγεστο, δροσερό και θρεπτικό λαχανικό, ενώ σύμφωνα με γευσιγνώστες είναι ανώτερη σε γεύση και υφή από το τριφύλλι. Η κορυφή του τρυφερού φυλλώδη βλαστού, τα φύλλα του, τα μπουμπούκια και τα λουλούδια του είναι όλα βρώσιμα και τρώγονται ωμά ή ελαφρώς μαγειρεμένα νοστιμίζοντας σαλάτες και λαχανικά.Λόγω των σαπωνίνων που περιέχουν τα φύλλα συνίσταται προσοχή στη χρήση, καθώς σε υπερβολικές δόσεις μπορεί να προκαλέσουν διάρροια και εμετό. Επίσης, δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη περίοδο της εγκυμοσύνης.
Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.
E-Mail: www.enallaktika.gr@gmail.com