ΒΟΤΑΝΑ: Πασιφλώρα (Passiflora Incarnata) Οικογένεια: Passifloraceae, Γένος: Passiflora

Η Πασιφλώρα ή Ρολογιά (Passion) είναι ένα φυλλοβόλο αναρριχώμενο φυτό ενδημικό στην Ευρώπη, όπου έφτασε από τους άποικους της Αμερικής. Η οικογένεια Passifloraceae περιλαμβάνει πάνω από 500 είδη φυτών και πολλά από αυτά καλλιεργούνται εντατικά, λόγω των υπέροχων ανθών τους.

Ιστορικά η Πασιφλώρα υπήρξε ένα πολύ σημαντικό βότανο για τις φυλές των Ινδιάνων της Βόρειας Αμερικής. Οι Cherokee αποκαλούσαν τη Πασιφλώρα Ocoee και παρασκεύαζαν από τα φρέσκα ή αποξηραμένα φύλλα της ένα τσάι το οποίο χρησιμοποιούσαν για την αντιμετώπιση της αϋπνίας, της υστερίας και της επιληψίας. Θεωρούσαν ακόμη πως η Πασιφλώρα είχε αναλγητικές ιδιότητες. Στη Νότια Αμερική το χρησιμοποιούσαν ως θεραπευτικό βότανο από την εποχή των Ίνκας, ενώ οι Ισπανοί Ιεραπόστολοι της περιοχής αφιέρωσαν το φυτό στα Πάθη του Χριστού, με τα πέταλά του να συμβολίζουν τους δέκα Αποστόλους (με εξαίρεση τον Πέτρο και τον Ιούδα), τη μωβ κορώνα να συμβολίζει το ακάνθινο στεφάνι, τους πέντε στήμονες τις πληγές του Εσταυρωμένου και τα καφέ στίγματα τα καρφιά της Σταύρωσης. 

Το φυτό καταγράφηκε επίσημα το 1745 από τον Carl Von Linne, ενώ από το 1800 άρχισε να γίνεται δημοφιλές στην Ευρώπη.

Υπάρχουν εκατοντάδες είδη του φυτού που ευδοκιμούν στην Αμερική, όπου επίσημα ονομάζεται  Passion Flower, ενώ θεωρείται το εθνικό λουλούδι του Τεννεσί. Στην Ισπανία ονομάζεται Granadillas (από το Granada=Ρόδι) γιατί οι πορτοκαλοκίτρινοι καρποί του, οι οποίοι είναι βρώσιμοι αρκεί να καταναλώνονται ωμοί για να μην αποκτήσουν τοξικότητα, μοιάζουν με ρόδι. Στην Ελλάδα είναι γνωστή η μπλε Πασιφλώρα Passiflora Inacarnate και η Passiflora Caerulea και στη χώρα μας ονομάζεται κοινώς Ρολογιά γιατί τα άνθη της μοιάζουν με ρολόι.

Στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία, η Πασιφλώρα θεωρείται πως είναι ένα βότανο με ιδιαίτερα αποτελεσματική, ηρεμιστική δράση. Επιδρά στο κεντρικό νευρικό σύστημα αντιμετωπίζοντας διαταραχές όπως είναι το άγχος, η μελαγχολία, η υπερένταση, οι εξάψεις, η υστερία και η υπερβολική νευρικότητα. 

Σύμφωνα με τους βοτανοθεραπευτές, η κατανάλωση της Πασιφλώρας δεν οδηγεί σε εθισμό. Πρόκειται για βότανο με έντονη ηρεμιστική δράση, που δεν επηρεάζει το μυϊκό σύστημα και άρα μπορεί να καταναλωθεί άφοβα όλες τις ώρες της ημέρας, ενώ θεωρείται πιο δυνατό από το Τίλιο και το Χαμομήλι. Σε πολλές περιοχές της Ευρώπης το βότανο χρησιμοποιείται για τη χαλάρωση των υπερκινητικών παιδιών. Συνίσταται επίσης, σε περιπτώσεις πονοκεφάλων, άσθματος, βρογχίτιδας, γρίπης, καθώς και για τη βελτίωση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης και του προ-εμμηνορρυσιακού συνδρόμου.

Στη σύγχρονη φαρμακολογία, έχει χαρακτηριστεί, επισήμως, φαρμακευτικό βότανο στις ΗΠΑ, την Ελβετία και όλη σχεδόν την Ευρώπη. Η αποτελεσματικότητα του φυτού και η ηρεμιστική του δράση οφείλονται κυρίως στην ουσία βενζοφλαβόνη, καθώς και στα δεκάδες άλλα χημικά συστατικά που περιέχει.

Τέλος, η Πασιφλώρα χρησιμοποιείται από τους θεραπευτές για την άμβλυνση συμπτωμάτων στέρησης σε περιπτώσεις διακοπής καπνίσματος και αλκοολισμού. Όμως, σε πολλά συγγράμματα αναφέρεται πως η κατανάλωση Πασιφλώρας ενδέχεται να μειώνει τη πίεση του αίματος και συνίσταται προσοχή στη χρήση της. Επίσης, θα πρέπει να αποφεύγεται ο συνδυασμός του βοτάνου με αντικαταθλιπτικά – αγχολυτικά χάπια γιατί υπάρχει ο κίνδυνος να παρουσιαστεί έντονη υπνηλία.

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.