ΒΟΤΑΝΑ: Νεπέτα (Nepeta Cataria) η γατόφιλη! Οικογένεια: Lamiaceae, Γένος: Nepeta

Πολυετής πόα που φθάνει μέχρι ένα μέτρο ύψος, χνουδωτή και αρωματική. Η Νεπέτα είναι γνωστή και ως Γλήχωμα ή Καλαμίνθη. Πρόκειται για ανθοφόρο φυτό που ευδοκιμεί σε ολόκληρο σχεδόν το πλανήτη και ανήκει στη μεγάλη οικογένεια των Χειλανθών. Είναι πολύ γνωστή για την "ναρκωτική" (μη εθιστική) επίδραση που έχει πάνω στις γάτες και τα αιλουροειδή γενικότερα. Είναι σπάνιο φυτό. Φυτρώνει σε χέρσους αγρούς, άκρες δρόμων, πλαγιές και αναχώματα. Χρήσιμα είναι τα εναέρια τμήματα του φυτού.

Περιέχει αιθέριο έλαιο που περιέχει κιτρονελόλη, γερανιόλη, κιτράλη, καρβακόλη, νεπετόλη, θυμόλη και νεπεταλακτόνη, πικρό στοιχείο και τανίνες.

Η χρήση της Νεπέτα έχει μία ιστορία 2.000 ετών. Η ονομασία της προέρχεται από τη Ρωμαϊκή πόλη Nepeti όπου καλλιεργήθηκε συστηματικά για πρώτη φορά. Είναι γνωστό πως οι Ρωμαίοι γιατροί χρησιμοποιούσαν το βότανο για την αντιμετώπιση των στομαχικών διαταραχών, συνήθως καταναλώνοντας τα φρέσκα φύλλα σε σαλάτες. Κατά το Μεσαίωνα η Νεπέτα χρησιμοποιήθηκε για την αντιμετώπιση της λέπρας. Επίσης, την εποχή των χίπις στα τέλη της δεκαετίας του ΅60 και του Ά70 κάπνιζαν το βότανο για την ήπια ψευδαισθησιογόνο δράση του.

Στη σύγχρονη βοτανοθεραπεία η Νεπέτα χρησιμοποιείται κυρίως για τη γρίπη ή τις λοιμώδεις παιδικές ασθένειες καθώς και για την αντιμετώπιση της αϋπνίας πάλι κυρίως σε παιδιά, λόγω της ήπιας δράσης της. Η κατανάλωση ροφήματος Νεπέτας προκαλεί εφίδρωση σε περιπτώσεις πυρετού και για το λόγο αυτό θεωρείται εξαιρετικό βότανο για παιδιά με γρίπη ή ασθένειες όπως η ιλαρά και οι μαγουλάδες. Η Νεπετολακτόνη (nepetalactone) που περιέχει το φυτό έχει ήπια ηρεμιστική δράση, καταπραΰνει το νευρικό σύστημα και βοηθάει αποτελεσματικά στο να μπορέσει να κοιμηθεί ένα ανήσυχο παιδί. Σε σύγκριση με τη Βαλεριάνα, η Νεπέτα έχει πολύ πιο ήπια δράση, δεν έχει παρενέργειες και έχει πολύ πιο ευχάριστη γεύση. Χρησιμοποιείται ακόμη για την αντιμετώπιση στομαχικών διαταραχών σε παιδιά, όπως οι κολικοί, η διάρροια και γενικότερα η αναστάτωση του στομάχου. Επιδρά καταπραϋντικά στο στομάχι και έχει έντονη δράση κατά του τυμπανισμού και της δυσπεψίας.

Τα φρέσκα φύλλα της μπορούν να προστεθούν σε σαλάτες με μέτρο και τα αποξηραμένα φύλλα του φυτού μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν μπαχαρικό στην κουζίνα.
Το φυτό αναδίδει μια χαρακτηριστική μυρωδιά παρόμοια με αυτή της μέντας, που προσελκύει τις γάτες και λόγω αυτής του της ιδιότητας φέρει και την λατινική ονομασία Cataria που προέρχεται από το cat. Στις γάτες αλλά και γενικότερα στα αιλουροειδή, το φυτό προκαλεί κυριολεκτικά φρενίτιδα. Την μυρίζουν, τρίβονται πάνω της, μασάνε τα φύλλα της, κυλιούνται στο χώμα και ορισμένες φορές αφρίζει το στόμα τους και τους τρέχουν τα σάλια. 

Δείτε στο video  https://www.youtube.com/watch?v=J5Xrcp6k8VE πως κάνουν οι γάτες όταν μυρίζουν το βότανο ! 

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.